Lionel Messi nam deze zomer met tranen in zijn ogen afscheid van FC Barcelona. De club kon de Argentijnse superster niet langer betalen. Twee dagen later tekende Messi lachend een miljoenencontract bij Paris Saint-Germain. Hoe kan het dat de Fransen Messi wél kunnen betalen?
Om die vraag te kunnen beantwoorden moeten we eerst naar de economische waarde van het merk Paris Saint-Germain kijken. Paris Saint-Germain is niet de meest populaire noch de grootste club van Europa. Tot de overname door Qatar Sports Investments gebeurde er eigenlijk niet zoveel bij PSG. De club speelde in de middenmoot van de Franse Ligue 1 en had een middelmatige begroting.
Qatar Sports Investments had echter grootse plannen met de club. Om dat waar te maken werd de portemonnee flink getrokken, maar werden er ook flink meer inkomsten gegenereerd. Succes levert immers geld op. Spelers als Zlatan Ibrahimovic en David Beckham werden daarvoor naar Parijs gehaald.
Spelers die niet alleen van waarde zijn op het veld, maar ook er naast. Shirts met de namen ‘Ibrahimovic’ en ‘Beckham’ verkopen nu eenmaal iets gemakkelijker dan shirts met de naam van een willekeurige middelmatige Franse verdediger. Daarnaast was het met spelers als Beckham in de ploeg gemakkelijker om nieuwe sponsoren te werven.
Na een spectaculaire opmars in de eerste jaren van dit millennium en een karrevracht aan nationale prijzen, bereikte PSG het plafond van de omzetontwikkeling. Europees moet de club grootmachten als Real Madrid, FC Barcelona, Bayern München en zo’n beetje alle topclubs uit Engeland voor zich dulden.
Eén van de aanwijsbare redenen daarvoor is dat de Franse competitie internationaal commercieel niet interessant genoeg is. Het TV-contract is veel minder lucratief voor de clubs dan de contracten die zijn afgesloten in La Liga, de Bundesliga en de Premier League.
Op het moment dat de groei in omzet stokte, kwam Paris Saint-Germain op de radar van de UEFA in het kader van Financial Fairplay. Financial Fairplay betekent dat uitgaven aan transfersommen en salarissen voor voetballers in verhouding moet staan tot de inkomsten die een club genereert.
In Parijs stokte de omzet, maar werd er wel 222 miljoen (!!) naar FC Barcelona overgemaakt om Neymar Junior aan de selectie toe te voegen.
De Financial Fairplay regels schrijven voor dat een club maximaal €30 miljoen mag verliezen over een periode van drie seizoenen. De balans tussen winst en verlies mag alleen bestaan uit reguliere sponsorinkomsten. Een eigenaar die met een extra storting gaten in de begroting dekt, valt daar dus buiten.
In Parijs vonden ze een oplossing door een sponsorovereenkomst aan te gaan met Qatar Tourism Board ter waarde van 1 miljard dollar. In werkelijkheid, dat vermoedde althans de UEFA want zij halveerden de waarde van het contract, is dit een manier van de Qatarese eigenaar van PSG om gaten te dichten.
Doordat UEFA de contracten halveerde, kwam PSG in de problemen met Financial Fairplay. De club zat hierdoor ruim boven de 30 miljoen euro verlies. Een sportieve sanctie leverde het niet op. De club kocht deze voor 60 miljoen euro af bij de UEFA.
Weinig commerciële groeimogelijkheden, een teruglopende omzet en toch kunnen investeren in nieuwe spelers. Hoe kan dat? Een transfer van een voetballer hoeft niet in één keer op de balans gezet te worden.
Stel dat een speler voor 50 miljoen euro gekocht wordt en hij een vijfjarig contract tekent, dan mag PSG deze speler jaarlijks voor 10 miljoen euro afschrijven. Op die manier blijven de uitgaven, althans op papier, binnen de perken.
Door het aantrekken van Neymar Junior en de lengte van zijn contract waarover de transfersom van 222 miljoen mocht worden afgeschreven, kwam PSG opnieuw op de radar van de UEFA in het kader van Financial Fairplay. De omzet van de club rechtvaardigde de transfersom voor Neymar niet. Toch kreeg PSG geen straf. De club verkocht een aantal spelers en leverde een enigszins sluitende begroting in bij de UEFA.
In dezelfde zomer legde PSG Kylian Mbappé vast. De Franse spits werd voor 180 miljoen euro overgenomen van AS Monaco, maar hier haalde de Qatarese eigenaar van de club een trucje uit. Mbappé werd eerst voor een jaar gehuurd en pas daarna overgenomen, waardoor zijn transfersom pas een jaar later in de boeken verscheen.
Toch wilde de UEFA naar aanleiding van deze transfer opnieuw onderzoek doen naar PSG. De club ging daartegen in beroep en werd door de rechter in het gelijk gesteld. De UEFA had al een standpunt ingenomen inzake het Financial Fairplay van PSG.
Tot de zomer van 2021 bleef het vervolgens stil vanuit Zwitserland. Dit seizoen roerde PSG zich echter weer stevig op de transfermarkt. Gianluigi Donnarumma, Georginio Wijnaldum en Lionel Messi werden weliswaar transfervrij vastgelegd, ze verdienen natuurlijk wel jaarlijks de nodige euro’s aan salaris.
Waar PSG in het seizoen 2010/2011 ‘slechts’ 70 miljoen euro aan salarissen uitgaf, staat de teller aan jaarlijkse loonkosten tien jaar later op 414 miljoen euro. Deels worden die salarissen uitbetaald in bonussen.
Wanneer bepaalde doelstellingen niet gehaald worden ontvangt de club bepaalde inkomsten niet. Logischerwijze ontvangen de spelers dan ook geen bonussen. Dus veel Champions League inkomsten betekent hogere salariskosten omdat de spelers dan bonussen krijgen uitgekeerd. In het seizoen waarin er €414 miljoen overgemaakt werd, haalde PSG de Champions League finale.
PSG betaalt spelers niet alleen in euro’s en deels in bonussen, maar ook in cryptomunten. PSG heeft een eigen cryptomunt ontwikkeld. In eerste instantie is deze bedoeld voor de fans. De club wil de fans door middel van de uitgifte van de PSG-token meer bij de club betrekken.
Het blijkt echter ook een goede manier te zijn om spelers te betalen. In ieder geval Messi heeft bij het ondertekenen van zijn contract een pakket aan fantokens ontvangen als gedeeltelijk salaris. De waarde van deze cryptomunten fluctueert enorm, maar is al verdubbeld ten opzichte van de introductie. Wanneer er dus veel gehandeld wordt in deze fantokens, stijgt het salaris van Messi.
Terugkerend naar het begin van dit artikel en de vraag hoe PSG Messi wel kan betalen en FC Barcelona niet. Het antwoord is tweeledig. Enerzijds heeft PSG enkel en alleen te maken met de Financial Fairplay regels van de UEFA.
De UEFA oordeelt altijd na afloop van een seizoen en niet vooraf. Eind vorig seizoen stonden spelers als Messi, Donnarumma en Wijnaldum nog niet onder contract in Parijs. Pas als er aan het van het huidige seizoen een megaverlies gemaakt wordt, zal de UEFA zich in Parijs kunnen melden.
FC Barcelona heeft naast de regels van de UEFA ook te maken met de regels die de Spaanse competitie hanteert in het kader van Financial Fairplay. Deze Spaanse regels zijn niet alleen strenger, maar worden ook vooraf beoordeeld en niet achteraf. In Spanje wordt voor het seizoen begint per club bepaald hoeveel geld er uitgegeven mag worden aan transfers en salarissen.
Daarnaast kan PSG zich Messi veroorloven omdat de Argentijn deels in cryptomunten betaald wordt, de club met Messi grotere kans op meer Champions League-miljoenen maakt en de merchandise-inkomsten de salarisuitgaven grotendeels dekken. Eigenlijk is Messi voor PSG een koopje. Zolang de UEFA niet aan de bel trekt, in ieder geval.
geplaatst in 
