De muur viel in 1989

Ariusd Covasna Roemenië 1996 2005 768X614 — Ariusd Covasna Roemenië 1996-2005

Kennismaking met Oost-Europa

Al in de 60-er jaren maakte het gezin waarin ik opgroeide kennis met Rusland en Oost-Europa, m’n broers waren goede wielrenners, die met de Nationale selectie vaak wedstrijden reden in oost Europese landen.

De verhalen, de excessen waren onderdeel van deze jonge mens in ontwikkeling. Niet in ’t minst de verhalen van m’n ouders, die in de oorlog waren verplicht om in Duitsland te gaan werken, in de zogenoemde ‘arbeitseinsatz’, in een kamp met vele mede-Europeanen die werden verplicht voor de Duitsers te werken.

De ‘bevrijding’ door de Russen in 1945 bleef op het netvlies gebrand als beestachtig, misdadig. M’n broer Jan was geboren in februari 1945 en m’n ouders liepen na hun bevrijding 1000 kilometer van Basdorf naar Amsterdam met de baby. Dit even ter illustratie.

Toen in 1989 de muur viel en een tijd van democratisering aanbrak, reisde ik in januari 1990 naar Boekarest in de vaste overtuiging dat de omwenteling grote kansen zou gaan bieden voor ondernemers. Een verzilvering van de overwaarde van m’n huis moest zorgen voor voldoende geld om te starten.

Eenmaal in Boekarest werd ik overvallen door vele ‘aspirant ondernemers’ die er net zo over dachten als ik. Ik startte een onderneming, was één der eersten die zich inschreef in de kamer van koophandel. M’n doel was voet te zetten in ’t land in de kansspelindustrie, echter op aanraden van hooggeplaatste relaties werd ik overtuigd te moeten starten met import/export. Het land had tijd nodig om vrij ondernemen te leren accepteren, geduld was geboden.

Maar m’n doel om te starten in de kansspelen had geen geduld, zie m’n verhalen over reizen naar Tsjechië, Slowakije, Belarus en Rusland hier eerder gepubliceerd op onetime.nl.

Armoe troef

Herinneringen over armoede, onderdrukking en mensonterende toestanden keren terug bij het dagelijkse nieuws van vandaag, de misdaden van de Russen, de gruwelijke martelingen en moorden. Herinneringen aan de tijd dat er hoop kwam, maar vooral ook aan de jaren dat ik zelf te maken had met de communistische onderdrukking.

Al sinds 1974 verbleef ik vaak in Roemenië, eerst als reisleider voor Neckermann Duitsland. Erg prettig als ‘partner im schnee’ in Poiana Brasov, Sinaia en Predeal. Leerde veel mensen kennen, inclusief de taal. Bracht op de vele verzoeken die ik kreeg aanstekers, medicijnen, zeep, deodorant, Neckermann catalogi, sigaretten, whisky, koffie, balpennen, speelgoed, bloemzaden, de pil enz.

Rijen op straat voor brood, melk, vlees; ja zelfs toiletpapier! Dit schetst de armoede, we herinneren ons de omwenteling, het afzetten van de dictator, de weeskinderen vervuild en vastgebonden in hun bedjes, zieken opgesloten in betonnen ruimtes. Zelfs nog in de beginjaren van dit millennium zag ik bij bezoeken aan ziekenhuizen verschrikkelijke misstanden in wat afgelegener oorden.

Rijen Voor Winkels Roemenië — Rijen voor winkels Roemenië

Rijen Voor Winkels Melk — Rijen voor winkels voor melk

Goedbedoelde projecten

Projecten kinderpostzegels: na contact met deze organisatie bleek dat er voldoende geld was voor projecten, maar de beschrijvingen van haalbaarheid ontbraken. Counterparts in Oost-Europa waren niet gewend aan het maken van ‘projecten met handen en voeten’. Opgevoed in het communisme leerde men niet dat de socialistische doelstellingen zijn het zorgen voor elkaar en minder bedeelden, eerder leerde men ‘pak wat je pakken kan.’

Een project was het voorzien van de krakkemikkige huisjes van Rroma te voorzien van roestvrij stalen daken. Ik zie nog de Nederlandse werklui aankomen in het dorpje met materialen in hun busjes met grote aanhangers, ik zie nog de prachtige daken en ik zie nog de bewoners die met de rug tegen een boom zittend en een grashalm tussen de tanden de Nederlandse werkers observeerden. Een week later zag ik grote platen roestvrij staal te koop op de markt…

AVRO inzameling Roemenië, wie weet het nog? De grote Linda de Mol inzameling, het debuut van deze dame op TV. Enorme bedragen werden ingezameld. Later kwam mij ter ore dat iedere cent in ‘een paar zakken’ was verdwenen…

Ik zat met een AVRO team in het vliegtuig naar Amsterdam, bleek dat ruim was gedoneerd aan een plaats waar ik al ondernam, Slobozia. Er werd me gevraagd of ik de donatie door AVRO leden voor het plaatselijke weeshuis van TV’s, stapelbedden, wasmachines, gordijnen, centrale verwarming en verdere inrichting ‘in de gaten wilde houden’.

Zo gedaan, een paar weken later bleken TV’s en wasmachines bij directie thuis te staan, kleden, gordijnen, stoelen, tafels enz. bij medewerkers van het weeshuis. Met moeite aangifte kunnen doen (‘hand boven ’t hoofd’). Maar er gingen een paar leidinggevenden het gevang in. De spullen kwamen terug.

Anesthesie-apparatuur voor het ziekenhuis werd gedoneerd door een groep artsen in Friesland, en stond na 3 jaar nog ingepakt in de gang van een Roemeens ziekenhuis. Bij navraag bleek het merk van de gedoneerde apparatuur niet het merk te zijn waar het ministerie een deal mee had. De uiterst noodzakelijk apparatuur bleef dus ingepakt in folie op de pallets staan.

Casino in Roemenië – Bingo know-how en investering, m’n doel voor de toekomst kwam ondanks alles naderbij.

Het begin en het einde van m’n ondernemingen heb ik inmiddels ruim opgetekend in m’n wekelijkse column, en we richten de blik terug op het heden. Een dictator is een buurland binnengevallen met als doel de oude Sovjet ideologie en doctrine terug te brengen.

De hele wereld leeft inmiddels onder de invloed van dit gebeuren, dit alles ruim bemeten en dagelijks te volgen in de media. Tijden van schaarste en armoede keren terug, zelfs de conjunctuur in ons rijke Nederland ontkomt hier niet aan, zo valt ook te lezen op het Onetime forum.

Continuandum