We hebben er allemaal vast wel eens van gehoord: geld witwassen. Of money laundering, uit series als Ozark, Narcos en Penoza of films als The Wolf of Wallstreet. Maar wat het nu echt is en hoe het werkt, dat weten we gelukkig niet helemaal. Maar laat het maar aan je vrienden van Onetime over om je dit uit te leggen. Ter info natuurlijk, niet om het zelf te proberen!
Het proces begint met de behoefte. Criminelen ontvangen geld uit activiteiten, vaak veel geld. Die activiteiten zijn vaak illegaal, denk aan drugssmokkel of de verkoop ervan. Maar ook met afpersing en chantage kan behoorlijk geld verdiend worden.
De officiële uitleg van de Nederlandse politiek luidt: Witwassen is het uitvoeren van transacties om de herkomst van illegaal verkregen geld te verbergen. Het gaat om geld afkomstig van criminele activiteiten zoals drugshandel, mensenhandel, diefstal, sociale en fiscale fraude.
Dat geld kun je natuurlijk niet zomaar op een bankrekening zetten. Sowieso geldt hier in Nederland een meldplicht als je (contante) bedragen van meer dan €15.000 in één keer stort. Maar ook als je vaak bedragen stort die (net) onder die €15.000 blijven, kan er melding gedaan worden omdat dit valt onder verdachte transacties.
Denk je dan dat je mooi een huis, een dikke auto en alle andere (luxe) goederen contant af kunt rekenen? Jammer, maar ook hier geldt de meldplicht. Indien je een transactie van meer dan €15.000 contant uitvoert, moet de verkopende partij (indien het een bedrijf betreft) in ieder geval een onderzoek starten. Betreft het een contante transactie van meer dan €25.000 voor één van onderstaande goederen dan moet dit ook altijd gemeld worden:
Dit is allemaal geregeld in de Wwft en dit geldt dus voor ieder bedrijf in Nederland die diensten aanbiedt of goederen verkoopt. Alle regels vind je op de website van de Belastingdienst.
Is de belasting te hoog waardoor mensen het geld witwassen? Of zijn daar andere redenen voor? Breng hier je stem uit en bekijk direct de mening van anderen over dit soort (witwas)praktijken ;-)
Uiteraard is er nog een rode vlag als je geld contant op je bankrekening zou storten. Over het criminele geld is normaal gesproken geen inkomstenbelasting (of BTW) afgedragen. Ga je dus geld storten, zal het niet lang duren voor de FIOD bij je aanklopt.
Het is dus geen goed plan om je zwarte geld zomaar op je rekening te storten of er dure goederen van te kopen. In het criminele circuit gaat het niet om een paar tientjes of duizend Euro, maar gaat het om tonnen of miljoenen. Het opknippen in kleine transacties is dus geen doen, daarmee kom je niet van je geld af. Dus is het tijd om het te gaan witwassen, want je wil je geld toch wel eens gaan uitgeven.
Je hebt dus zwart geld, of dirty money. En je wilt het doen voorkomen alsof je dit legaal verdiend hebt. Dan moet je het dus gaan witwassen. De term money laundering komt van Al Capone, hij deed het voorkomen alsof hij zijn dirty money had verdiend met een keten van wasserettes.
En zo werkt het nog steeds: door schimmige constructies laat je het lijken alsof je miljoenen hebt verdiend met legaal ondernemen en breng je je zwarte geld boven de grond zodat het normaal uitgegeven kan worden.
Het witwassen van geld is in de jaren wel complexer geworden, maar bestaat van oudsher uit drie verschillende stappen.
Het criminele geld moet eerst in roulatie worden gebracht, dit gebeurt normaliter door het op een bankrekening te storten. Deze rekening hoort vaak toe aan een bedrijf, fictief of echt bestaand, of een stroman. Een stroman is iemand die zijn identiteit leent (vaak voor een vergoeding maar ook onder dreiging van geweld) zonder zelf echt deel te nemen aan criminele handelingen. Het is ook niet ongewoon dat de bankrekening in een land staat waar je ‘anoniem' kunt zijn, zoals Zwitserland of de Kaaiman eilanden.
De meeste witwassers worden hier gepakt, omdat de meeste landen een meldingsplicht kennen zoals wij hier in Nederland. En omdat terroristen vaak dezelfde methodes als criminelen hanteren, liggen transacties overal ter wereld onder de loep.
Is stap 1 gelukt en ben je nog niet gepakt? Dan is het tijd om de bron van het geld te verdoezelen door het meerdere malen te laten wisselen. Overboeken tussen verschillende rekeningen, uitgeven aan dure goederen, alles om de oorsprong zo onduidelijk mogelijk te maken.
Doordat je het geld nu niet (meer) contant uitgeeft, vallen de transacties niet meer onder de meldplicht. Dus ook al koop jij nu een huis of een dikke auto, als de verkoper niets vermoedt is er niets aan de hand.
Ben je succesvol door stap 1 en 2 gekomen en is er na het uitgeven nog geld over, dan moet het opnieuw in roulatie gebracht worden. Het geld is nu bovengronds maar moet wel terug bij de crimineel komen. Waar moet hij (of zij) anders van leven?
Dit kan op verschillende manieren gebeuren, bijvoorbeeld door de uitbetaling van een (dik) salaris. De crimineel staat bijvoorbeeld als CEO van een bedrijf dat enkel op papier bestaat, te boek, en ontvangt daarvoor een riant ‘salaris'. Hierdoor lijkt het alsof hij een legaal inkomen heeft, terwijl het geld natuurlijk van oorsprong zo zwart als de nacht is.
Maar ook ‘zaken' doen met een bestaand bedrijf (dat ook echt zaken bedrijft), inclusief fictieve rekeningen, zorgt ervoor dat het lijkt alsof het verdiende geld legaal is.
Hoewel de drie stappen vrijwel altijd te identificeren zijn in het witwasproces, wijken de methodes waarmee het gebeurt wel eens af. Ook komen er nieuwe methodes bij door bepaalde ontwikkelingen.
Structureren: tijdens de eerste stap, het plaatsen, wordt het grote bedrag in (veel) verschillende kleinere transacties opgesplitst. Zo wordt de herkomst van het geld, na stap 2, nog lastiger te achterhalen, plus dat kleinere bedragen niet zo opvallen als één groot bedrag. Ook het mixen van legaal verdiend geld met zwart geld op 1 rekening, in zo veel mogelijk verschillende transacties, maakt de oorsprong lastig te achterhalen.
Het casino is ook een gewilde plaats voor witwassen. Je wisselt je zwarte geld om in fiches, speelt deze wat rond en wisselt ze vervolgens weer om in (contant) geld. Hier krijg je een bon van, zodat je kunt ‘aantonen' dat je winst legaal is. In het laatste seizoen van Nieuwe Buren zit een aflevering die hierover gaat, mocht je eens willen zien hoe ‘makkelijk' ze er dit uit laten zien.
Tussen twee (fictieve) bedrijven kunnen allerlei transacties plaatsvinden die witwassen mogelijk maken. Denk aan het plaatsen van een bedrag in bedrijf A, die vervolgens in bedrijf B investeert (waarbij bedrijf B in een ander land zit). Deze investering is dan bij voorkeur belastingvriendelijk. Ook het aan- en verkopen van ‘zaken' onderling (bedrijf A koopt iets van B en verkoopt het direct door of terug aan B), met flinke winst, is een manier om geld wit te wassen.
Doordat de technologie niet stilstaat, is er veel veranderd in de afgelopen jaren. De overheid en belastingdienst lopen al jaren achter de feiten aan en verzinnen regels die niet te handhaven zijn. Even een uitstapje…
Inkomsten uit AirBnB verhuur of de verhuur van je auto moet je opgeven aan de belasting. Over 70% van de inkomsten moet je inkomstenbelasting betalen. Toch zijn er genoeg mensen die ermee wegkomen door het niet op te geven.
Verkopen via Marktplaats moeten worden opgegeven indien je het bedrijfsmatig doet. Doe je het als hobby, geldt die regel niet. Maar wie bepaalt wat hobby en wat bedrijfsmatig is? Waar ligt de grens en hoe wordt die bepaald?
Gebruik je PayPal als betaalmethode betaal je 3,4% van je opbrengsten aan PayPal. Maar je krijgt daar een wallet waar je geld kunt stallen dat voor niemand te zien is. Betaal je vervolgens weer met PayPal dan is die transactie vrijwel niet te traceren. Of je koppelt je PayPal aan een buitenlandse bankrekening en koopt daar een mooie villa.
Het handelen in cryptocurrencies probeert men ook aan banden te leggen maar vooralsnog is het één (anonieme) brij aan transacties. Die vrijwel niet bij te houden en herleiden zijn. Laat staan dat te herleiden valt waar het geld vandaan komt waarmee de munten zijn aangekocht.
Voor alle bovenstaande voorbeelden geldt: de overheid probeert het aan banden te leggen, bijna wereldwijd. Maar het gebrek aan kennis én mankracht zorgt ervoor dat controle hierop vrijwel onmogelijk is, op dit moment in ieder geval. Ik hoef hopelijk niet uit te leggen hoeveel kansen dit biedt voor het witwassen van crimineel geld?
Zolang er crimineel geld verdiend wordt, is er behoefte aan het witwassen. De methodes veranderen met de jaren om zich aan te passen aan de regelgeving en controle hierop. Maar vaak gaat dit toch ook gepaard met corruptie en omkoping, als we de series en films mogen geloven. Of witwassen en criminaliteit uit te roeien is? Ik denk het niet. Alles wat niet mag is interessant en er zijn altijd mensen die gaan voor het snelle, grote geld. Die vinden altijd wel manieren om hiermee door te kunnen gaan.
Natuurlijk is bovenstaande puur ter info en vermaak. Het is op geen enkele manier bedoeld om je te verleiden het verkeerde pad op te gaan of zelf geld wit te gaan wassen. Dat is en blijft natuurlijk illegaal!
geplaatst in 
