Waarom gaat de privatisering van Holland Casino niet door?

Holland Casino Zandvoort Voorkant — Het Holland Casino in Zandvoort was het eerste casino in Nederland

De privatisering van het Holland Casino, hoe zit het ook alweer?

Voordat we het hebben over privatisering, eerst een stukje geschiedenis: de in 1974 opgerichte Nationale Stichting tot Exploitatie van Kansspelen kreeg op 17 december 1975 als eerste een casinovergunning van de Nederlandse overheid. Tot op de dag van vandaag is dit ook de enige casinovergunning in Nederland. De Stichting opereert onder de naam Holland Casino en opende op 1 oktober 1976 het eerste casino in Zandvoort. Inmiddels zijn we vele casino's verder, en is het Holland Casino nog steeds een staatsbedrijf.

Er zijn wat schandalen geweest. De reden voor de overheid om niet meer casinovergunningen af te geven, is volgens de officiële lezing dat het Holland Casino de enige is die gokverslaving, of beter gezegd, het preventiebeleid, weet uit te voeren. De officieuze lezing zou wel eens kunnen zijn dat concurrentie betekent dat de staat minder verdient (want als er minder mensen naar het Holland Casino gaan dan…). Maar goed, het preventiebeleid, zowel tegen gokverslaving als tegen witwassen, blijkt nog niet zo goed te werken.

De directeur van Subaru vergokt 23 miljoen, maar mag ondanks zijn overduidelijke verslaving, bij Holland Casino blijven komen en wordt nog beloond ook. Bij pinautomaten in het casino kun je bedragen van €2500 opnemen, dat is ook niet echt preventief te noemen. En er zijn ook witwaszaken bekend geworden. Dus tot zover doet het staatsbedrijf niet echt wat ze moeten doen. Ook komen er verhalen naar buiten dat de opleiding van medewerkers een aanfluiting is, en er wordt zelfs gestaakt. Geen hele goede reclame voor het bedrijf.

Toch, na jaren van malaise, draait het casino nu weer prima. En het brengt dus toch aardig wat geld in het laatje. Maar de Staat heeft met Holland Casino een monopoliepositie op het gebied van casinospelen, en dat is de reden dat de afgelopen jaren het woord privatisering steeds vaker is komen vallen.

Holland Casino Utrecht — De regering vindt het aanbieden van kansspelen niet langer passen bij hun taken

Privatiseren per 2020

Het vorige kabinet Rutte was het er al over eens dat het aanbieden van kansspelen niet langer een onderdeel zou moeten zijn van taken van de overheid. En dus zou het Holland Casino geprivatiseerd moeten worden. Waarom voor de Staatsloterij, nu onderdeel van de Nederlandse Loterij, nog geen plannen gemaakt zijn, laat zich raden. Deze melkkoe levert ook nog steeds veel geld op, en minder problemen (lijkt het in ieder geval).

Het lijkt er overigens op dat de Europese Unie enige invloed heeft gehad op de beslissing van de regering om naar privatisering van het Holland Casino te kijken. De Europese Unie lijkt een liberaler beleid te hebben aangaande kansspelen, maar vindt dit wel een commerciële aangelegenheid. Andere landen zijn ook al op de vingers getikt voor monopolistisch gedrag. Het is ook wel enigszins vreemd dat de overheid een vergunning verleend, enkel aan een staatsbedrijf, en niet aan eventuele concurrenten.

En dus mocht Minister Dekker aan de slag onder Rutte III. Zijn voorstel was om het Holland Casino te gaan verkopen. Dit zou in twee delen gebeuren: een cluster van tien vestigingen en een cluster met vier vestigingen. De Tweede Kamer stemde al in januari 2017 voor het plan, maar het duurde tot begin 2019 voordat het aan de Eerste Kamer werd voorgelegd, met het plan dit in 2020 te realiseren. Dekker dacht waarschijnlijk dat, nu de KOA op het punt stond aangenomen te worden, hij dit voorstel er ook wel doorheen zou fietsen. Maar de Eerste Kamer stemde tegen. De reden? Die is tweeledig, door de verkoop in twee delen wordt de toekomst van het bedrijf onvoldoende gewaarborgd, en er zijn zorgen over het preventiebeleid.

Poging twee

Dekker gaf in februari 2019 nog aan dat hij zijn voorstel zou aanpassen en opnieuw zou aanbieden. Het kabinet wilde dit voor juni ontvangen, omdat ze deze kwestie nog in de huidige samenstelling wilde afhandelen. Dit bleek half mei niet haalbaar en Dekker gaf bij BNR nieuwsradio toe dat de privatisering van de baan was. Voorlopig gaat het staatsbedrijf dus niet zelfstandig verder.

Voor CEO Erwin van Lambaart van het Holland Casino komt de beslissing niet als een grote verrassing. Ook schopt het zijn plannen niet in de war. De meerjarenstrategie van zijn bedrijf gaat uit van meerdere scenario's, dus er is altijd een alternatief plan. En Lambaart verwacht dat de privatisering niet definitief van de baan is, deze gaat er volgens hem echt nog wel komen. Hoe en wanneer, dat is nu de vraag. In ieder geval niet volgend jaar, zoveel is duidelijk, en waarschijnlijk ook niet de jaren erop. Zoals het er nu uitziet, mag pas het volgende kabinet weer een poging doen om met een passend voorstel te komen. In de tussentijd strijken spekken ze de staatskas nog met de inkomsten uit het Holland Casino.