De laatste tijd merk ik dat ik steeds vaker in de fuik van Facebook terechtkom. Video’s waarin mensen nieuwe pakjes Pokémon kaarten openmaken, vliegen voorbij in mijn tijdlijn. Het intrigeert me enorm: de spanning of er een zeldzame kaart tussen zit, lijkt op een bonusgame in een online casino. Je weet dat de kans klein is maar toch kijk je vol verwachting mee. Voor mij voelt het alsof ik naar een vorm van online gokken zit te kijken maar dan via iemand anders zijn handen en geluk.
Pokémon is een franchise die in 1996 in Japan begon als een videospel voor de Game Boy. Het groeide razendsnel uit tot een wereldwijd fenomeen met tekenfilms, speelgoed, films en natuurlijk de beroemde ruilkaarten. Het idee draait om fictieve wezens (Pokémon) die getraind en verzameld kunnen worden. De kaarten zijn een belangrijk onderdeel van dit universum: ze worden gebruikt om mee te spelen maar vooral ook om te verzamelen.
In 1999 kwamen de eerste Pokémon kaarten naar Europa en de Verenigde Staten. Dat leidde tot een gigantische hype. Kinderen namen de kaarten mee naar schoolpleinen, er werden ruilmiddagen georganiseerd en speciale mappen met insteekhoesjes waren ineens niet aan te slepen.
Waar ik vroeger voetbalplaatjes van Panini spaarde, of zelfs honkbalkaartjes uit de Verenigde Staten verzamelde, waren Pokémon kaarten de nieuwe rage voor de generatie na mij. Inmiddels zijn er honderden miljoenen kaarten gedrukt en miljoenen verzamelaars wereldwijd.
Lady Diamond: "Ik was van de generatie eerste Pokémon kaartjes, en deed ook mee met de rage! Ruilen op het schoolplein. Ik wilde de mooiste Pokémon's hebben, zoals een Ninetales of een Rapidash! Had ik die kaartjes maar bewaard.."
Het exacte aantal is lastig te bepalen, maar Pokémon kaarten behoren tot de meest verzamelde ruilkaarten ooit. Volgens schattingen zijn er wereldwijd meer dan 30 miljoen actieve verzamelaars. Daarnaast zijn er miljoenen fans die de kaarten niet alleen verzamelen maar er ook toernooien mee spelen.
Overal ter wereld worden Pokémon-ruilbeurzen georganiseerd. Hier komen mensen samen om hun dubbele kaarten te ruilen, zeldzame exemplaren te bewonderen en tips uit te wisselen. Het is niet alleen een handel, maar ook een sociaal gebeuren. Er ontstaan vriendschappen, er worden deals gesloten en er is altijd die magie van het vinden van ‘de kaart’ die je nog mist in je collectie.
De kracht van Pokémon zit in de combinatie van nostalgie, verzamelwoede en de spanning van het onbekende. Elke boosterpack is als een loterij: je weet nooit wat erin zit. Die gokfactor maakt het zo verslavend. Bovendien heeft Pokémon zich door de jaren heen steeds opnieuw uitgevonden. Nieuwe generaties krijgen hun eigen set kaarten, waardoor het merk relevant blijft.
Sommige Pokémon kaarten zijn zó zeldzaam dat verzamelaars bereid zijn duizenden euro’s neer te tellen. Denk aan de ‘Charizard 1st Edition’ uit de jaren ’90, die in perfecte staat tienduizenden euro’s waard kan zijn. Het is een kwestie van vraag en aanbod, gecombineerd met nostalgische waarde en zeldzaamheid. Het voelt bijna als kunst: een uniek object waar mensen diep in hun portemonnee voor willen grijpen.
Dat Pokémon zelfs in de gokhoofdstad van de wereld populair is, zegt genoeg. In Las Vegas staan er automaten waar je voor 80 dollar een Pokémon kaart kunt trekken. De kans dat je een kaart van duizenden euro’s pakt, is extreem klein. Vaak krijg je een kaart die slechts een paar dubbeltjes waard is. Toch blijven mensen spelen want de gok kan levensveranderend zijn. Het doet me sterk denken aan een jackpot in een casino: de droom is groot, de kans is klein, maar die spanning is verslavend.
Op platforms als YouTube en Twitch zijn er talloze kanalen waar mensen live Pokémon pakjes openmaken. Bekende namen zijn onder andere:
Leonhart – een van de grootste YouTubers die Pokémon booster packs opent en zijn kennis deelt.
UnlistedLeaf – een Australische YouTuber met miljoenen volgers die elke dag nieuwe Pokémon content maakt.
PokéRev – beroemd om het openen van extreem dure, oude Pokémon boxen.
Soms kijken er honderdduizenden mensen live mee wanneer een streamer een oud pakje opent. De spanning of er een legendarische kaart in zit, zorgt voor enorme kijkcijfers. Het is bizar hoe groot dit fenomeen is geworden.
Hoewel ik vroeger nooit echt in de Pokémon kaarten zat, herken ik de spanning van het verzamelen. Ik had mijn voetbalplaatjes en honkbalcards. Toch moet ik eerlijk zeggen: hoe meer ik kijk naar deze Pokémon-openingen, hoe meer ik erdoor gegrepen word. Het voelt als een soort gedeelde gokervaring, maar dan zonder dat je zelf geld hoeft in te leggen. Voorlopig kan ik er in ieder geval nog geen genoeg van krijgen.
Pokémon kaarten zijn veel meer dan stukjes karton. Ze vormen een cultureel fenomeen dat generaties verbindt, een verzamelhobby die wereldwijd miljoenen mensen raakt en een business die miljarden waard is. Of je nu kijkt vanuit nostalgie, nieuwsgierigheid of de spanning van de online gok Pokémon kaarten zijn here to stay.