De laatste weken zat ik met open mond te kijken naar het programma Uit de Schulden op Videoland. Een programma dat rauw en confronterend laat zien hoe gewone mensen verstrikt raken in geldproblemen. Schulden, achterstanden, boetes, stress, kinderen die de dupe worden. Maar wat vooral blijft hangen: de strijd om eruit te komen, of juist het totale gebrek aan strijdlust.
Het format is simpel maar doeltreffend: hulpverleners komen binnen bij mensen die tot hun nek in de financiële ellende zitten. Ze brengen orde aan, proberen overzicht te creëren en werken aan een plan. Maar de grootste uitdaging? Niet de cijfers maar de mensen zelf.
En dat raakte me. Want of je nu diep in de schulden zit, een gokverslaving probeert te tackelen, of je leven op de rit wil krijgen: zonder échte wil kom je nergens.
In mijn wereld die van casino’s en poker zie ik vergelijkbare patronen. De adrenaline, het korte termijn-denken, de hoop op de klapper van je leven. Maar als je daar te lang in blijft hangen zonder plan, zonder inzicht, dan eindig je precies waar de mensen in Uit de Schulden staan: radeloos, uitgeput en financieel kapot.
Poker heeft me één ding geleerd: zonder strategie ben je kansloos. En strategie vraagt iets van je. Het vraagt dat je je bewust wordt van je gedrag, je cijfers kent, je fouten analyseert. Precies wat ook geldt voor geldproblemen in het echte leven. Het enige verschil is dat in het casino het geld fysiek op tafel ligt in het leven vaak verborgen in enveloppen, vergeten rekeningen of een overvolle inbox die je liever niet opent
Wat me het meest raakt in Uit de Schulden is niet de schuld zelf, maar het gebrek aan regie. De wil ontbreekt soms. Mensen zeggen ja, maar handelen nee. En ik begrijp dat. Want het is makkelijker om te blijven hangen in ‘het lukt me toch niet’ dan om écht te veranderen.
Maar zoals ik het vaak zie bij spelers die willen stoppen met gokken, of mensen die gezonder willen leven: je moet zelf beginnen. De eerste stap. Erkennen dat je het niet weet. Dat je hulp nodig hebt. En daarna: dóórpakken.
Vergelijk het met afvallen of sporten. Iedereen wil fit zijn. Iedereen wil controle over z’n geld. Maar er is geen magisch dieet, geen perfecte budget-app. Het komt neer op jezelf de vraag stellen: wil ik dit echt? En dan, dag na dag, de kleine stappen zetten die leiden naar resultaat.
Geldproblemen zijn zelden alleen een geldprobleem. Het gaat om gedrag, gewoontes, overtuigingen. En net als bij online gokken draait het niet om geluk, maar om keuzes. Iedere dag opnieuw. En daarin zit de kracht: dat je, hoe uitzichtloos de situatie ook lijkt, altijd de keuze hebt om het anders te doen.
Uit de Schulden laat zien hoe het níet moet maar ook dat er hoop is. En als ik iets geleerd heb in al die jaren in de gokwereld, dan is het dit: verliezen is menselijk. Blijven verliezen zonder te leren, dat is een keuze.
En laat juist daarin de échte winst liggen.