Bankiers haten bitcoin (en terecht)
Toen voorjaar 2013 de bankencrisis in alle hevigheid oplaaide in Cyprus, stond opeens de Bitcoin vol in de schijnwerpers. Als mogelijk alternatief voor de euro, dollar en ach, eigenlijk het complete stelsel van banken, centrale banken en ministers van financiën. Na pogingen van de autoriteiten om deze nieuwe valuta te dwarsbomen, ontstaat er 2 jaar later toch ook enthousiasme vanuit de financiële sector. Terecht?
Bitcoin vergelijken met tulpenmanie van de 17e eeuw
Voormalig DNB-directeur Nout Wellink vergeleek bitcoin met de Nederlandse tulpenmanie in de 17e eeuw, waarbij de prijs van tulpen(bollen) explosief toenam en vervolgens nog harder weer daalde. “Toen kreeg je tenminste nog een tulp. Nu krijg je niks,” aldus Wellink. Deze vergelijking toont niet alleen het gebrek aan kennis over cryptocurrencies, maar vooral de kramp waarin bankiers schieten als er iemand met een alternatief voor hun kip met de gouden eieren komt. Wellicht ten overvloede: Een tulp is een product met een (hoog) prijskaartje, maar voldoet in de verste verte niet aan de criteria van geld – in tegenstelling tot bitcoin.
‘You're capital is at risk'
Banken positiever over bitcoin
Inmiddels begint het tij wat te keren. Na positieve uitlatingen van IBM over de mogelijkheden van de blockchain – het bitcoin-netwerk – beginnen de banken ook door te krijgen dat ze niet meer om de block chain heen kunnen. Sterker nog: ze worden ronduit enthousiast! De Rabobank geeft introductie workshops aan medewerkers en ING heeft zelfs z'n Chief Innovation Officer Brunon Bartkiewicz erop gezet:
Ha! In our DNA … innovative potential … comes natural for us …. evolution of banking … nog even en ze gaan beweren dat ze de blockchain zelf hebben uitgevonden!
Maar let op, nu komt het moment dat je op je hoede moet zijn. Of zoals het spreekwoord luidt: “Als de vos de passie preekt, boer pas op je kippen!” Bankieren en Bitcoin gaan niet samen. Simpelweg omdat bankiers zelf in charge willen zijn van geldcreatie, want dat is (een van) hun businessmodel(len). En blockchain en manipulatie gaan niet samen. Niet een beetje niet, maar 100,00000000% niet.
Geldcreatie door commerciële banken
Er is ongeveer 340 miljard Euro in omloop in Nederland. Zo'n 10% daarvan is chartaal geld: munten en bankbiljetten. De overige 90% is giraal geld.
[quote_box_center]Veel mensen denken dat het geld dat zij gebruiken vooral door de overheid of de centrale bank in omloop wordt gebracht. Dat is een hardnekkig misverstand. […] Chartaal geld wordt inderdaad gecreëerd door de overheid (munten) en centrale banken (bankbiljetten), maar giraal geld door commerciële banken.
Bron: Rabobank – Geldschepping, kan het beter? (31/12/2013)[/quote_box_center]
Het meeste geld wordt dus niet door overheid of centrale bank gecreëerd, maar door commerciële banken.
Bij Bitcoin ligt het totaal anders: Niet alleen de hoeveelheid bitcoins – uiteindelijk 21 miljoen – maar ook de mate waarin nieuwe bitcoins erbij komen ligt vast. De nachtmerrie voor alle Keynesianen! Maar we kunnen toch wel een blockchain maken waarbij er wél naar eigen inzicht van bankiers aan de geldkraan gedraaid kan worden? Neen. Dat staat haaks op het principe van de blockchain. Kortom, als bankiers zelf geld willen blijven creëren, dan valt de blockchain af.
Lagere transactiekosten met Bitcoin
Een heel ander punt is wat banken aan transactiekosten in rekening brengen. En dan bedoel ik niet dat duppie van een betaling van mij naar jou, maar vooral de hoge kosten als de geografische afstand groter wordt. Sterker nog: Hoe armer de bevolking, hoe moeilijker (zo niet onmogelijk) het is om een bankrekening te openen en hoe duurder de alternatieven voor geld overmaken zijn. Vooral bij kleine bedragen. Een tientje via Bitcoin naar Uganda overmaken kost 2 eurocent aan transactiekosten. Verstuur je het geld echter via MoneyGram dan blijft er van die 10 slechts 3 euro over voor de ontvanger.
Bovenstaand filmpje van bitcoinfilm.org laat zien wat een revolutie bitcoin voor de derde wereld is.
Houdt bitcoin momentum?
Ondanks alle positieve (en negatieve: energieverbruik) punten die ik kan noemen maak ik mij wel zorgen of bitcoin het nu gaat redden. De macht van banken en politici is natuurlijk reusachtig, het is echt een David vs Goliath situatie. Maar vergeet niet: Ons fiat geld – onze euro's, dollars, etc. – ontlenen hun waarde puur en alleen aan het vertrouwen dat wij erin hebben en houden. Zolang banken en politici dat vertrouwen genieten zal het voor bitcoin relatief moeilijk zijn om voet aan de grond te krijgen. Maar laat nou net dat vertrouwen een stuk lager zijn geworden sinds de financiële crisis …
Volgende keer
Poe, volgende keer gelukkig een minder zwaar onderwerp! Dan gaan we het hebben over alt-coins.
- Deel 1 – Introductie
- Deel 2 – De Blockchain
- Deel 3 – Bitcoin als valuta
- Deel 4 – Bitcoin versus de banken
- Deel 5 – Alt-coins: de alternatieve cryptocurrencies