Er is een hele generatie opgegroeid met patience op Windows computers, bekend onder de naam Klondike. Het kaartspelletje, ook wel solitaire genoemd, was razend populair, en zoveel makkelijker te spelen dan fysiek met kaarten. Heel vroeger, als klein meisje, speelde ik al graag patience, en ik heb ook heel wat uren achter een computer versleten om het spel te spelen. Ik vond het in ieder geval leuker dan hartenjagen.

Inmiddels speel ik in een app op mijn iPhone ook wel eens patience maar dan in allerlei aparte vormen, en niet meer het traditionele spel. Alhoewel, soms nog wel moet ik eerlijk toegeven.

Je kunt op je Windows computer, ook in Windows 10, nog steeds een spelletje Klondike spelen, of één van de nieuwe varianten uit de Solitaire collectie. Solitaire betekent ‘alleen' en dat is natuurlijk omdat je het spel alleen speelt. Maar wist je dat je ook patience kunt spelen voor geld?

Patience, hoe werkt het ook alweer?

Voor een traditioneel potje patience heb je één stok kaarten, zonder jokers, nodig. Deze schud je goed en vervolgens ga je ze neerleggen. Leg zeven kaarten ondersteboven naast elkaar neer. Vervolgens leg je vanaf de tweede kaart op alle kaarten weer een kaart (ondersteboven). Doe daarna hetzelfde vanaf het derde stapeltje, en vanaf de vierde, dan vanaf de vijfde, vervolgens vanaf de zesde en leg tenslotte op het zevende stapeltje nog één kaart, ondersteboven.

Als het goed is heb je nu 7 stapeltjes: 1 met 1 kaart, 1 met 2 kaarten, etc, tot het laatste stapeltje met 7 kaarten. Allemaal met de kop naar beneden. Draai nu van elke stapeltje de bovenste kaart om, dus met de kop naar boven. De overgebleven kaarten vormen je stock.

De bedoeling is nu om 4 stapels te maken, beginnend met een aas, en oplopend tot koning, per symbool. Deze stapels komen apart te liggen. Om kaarten vrij te spelen mag je op de 7 rijen die je hebt liggen, kaarten ‘parkeren'.  Hierbij ga je van hoog naar laag en om en om qua kleur. Op een rode koning mag dus een zwarte koningin, daarop weer een rode boer, etc.

Speel je een rij vrij, dan mag je de volgende kaart van die rij omdraaien. Heb je een lege plek, dan mag je daar een koning leggen (niets lager!), of een rijtje met als bovenste een koning. Je mag ook rijtjes op andere rijtjes leggen als dat aansluit (heb je bijvoorbeeld zwarte 5, rode 4 liggen, en ergens anders een zwarte 7 en je krijgt een rode 6, dan mag je die 6 op de 7 leggen, en de 5 en 4 op de 6).

Kun je niets meer leggen, dan mag je kaarten uit je stock omdraaien. Dit doe je per 3. Kun je een kaart kwijt (op een rij of op de aflegplek) dan mag je die spelen. De kaart die eronder ligt mag je dan ook spelen. Lukt het niet om een kaart te spelen dan draai je weer 3 kaarten om.

Als je stock op is, mag je weer opnieuw beginnen. Als je in de vorige ronde uit je stock kaarten hebt weggespeeld, kunnen de kaarten dus anders vallen en andere kaarten gespeeld worden.

Patience tips

Patience is lastig uit te spelen. Dit lukt vaker niet dan wel. En wetenschappers hebben nog geen theorie gevonden waarmee je je tactiek ofzo kunt verbeteren. Patience is dus echt een kansspel waarbij geluk een enorme factor speelt.

Wel kun je je kansen door middel van een aantal handige tricks iets groter maken. Het is absoluut geen garantie voor succes maar het geeft je wel iets meer kans.

• Begin altijd met het omdraaien van je eerste 3 kaarten van de stock. Daarmee heb je één speelmogelijkheid meer vanaf het begin van het spel;
• Neem de tijd. Patience komt uit het Frans en betekent geduld, dus kijk rustig voordat je iets doet. Je mag namelijk volgens de officiële regels een actie niet meer ongedaan maken (al doen veel digitale varianten dat wel, vaak tegen inlevering van bijvoorbeeld punten);
• Leg niet alles klakkeloos af. Azen en tweeën kun je altijd meteen wegspelen, maar alles daarboven kan ook dienen om andere kaarten op de parkeren. Leg dus pas drieën af als je beide tweeën van de andere kleur hebt afgelegd of af kunt leggen, etc.;
• Speel een rij pas leeg als je er een koning kunt leggen. Anders zit je met een lege rij en één mogelijkheid voor parkeren minder;
• Speel natuurlijk wel zo snel mogelijk zo veel mogelijk kaarten vrij zodat je weet wat er ligt.

En dan nog, is de kans op winst minder dan 50% :-)

En dan het echte werk: patience spelen voor geld

Officieel mag het natuurlijk nog niet in Nederland: patience spelen voor geld. Tenminste, niet online. Maar sinds de KOA door de Eerste Kamer is goedgekeurd, gaat dat wel komen op termijn. Patience spelen voor geld is natuurlijk een vorm van gokken, omdat je de uitkomst niet kunt beïnvloeden en het dus gewoon een kansspel is.

Overigens zul je patience niet snel in een landbased casino aantreffen. Het is een arbeidsintensief spel, waarbij ook de dealer dan behoorlijk wat geduld moet hebben. Plus dat patience er niet voor bedoeld is om met meerdere personen te spelen. Dus dan zou het ook aangepast moeten worden om überhaupt rendabel te maken.

Er zijn wel online casino's die het spel aanbieden. En waar je dus kunt spelen voor geld. Het principe is overal hetzelfde: je legt een bepaald bedrag in (meestal een paar euro minimum) en elke afgelegde kaart levert een klein bedrag op. Speel je het spel (bijna) uit dan heb je gegarandeerd winst.

💡 Bijvoorbeeld: bij een spel met een inleg van €5 en €0,50 opbrengst per afgelegde kaart, speel je na 10 kaarten al quite en sta je erna op winst. Bij een uitgespeeld spel win je dan €26 (52 * €0,50) en is de netto winst €21. Niet slecht, maar ja, de kans dat je een heel spel uitspeelt, is minder dan de helft.

Patience bij een online casino

Bij het eerste casino kan ik meteen Patience spelen. Dus ik meld me daar aan (fluitje van een cent) en stort €11, genoeg voor 2 potjes Patience. Dit werkt met Trustly en ziet er misschien iets anders uit dan iDeal maar het werkt hetzelfde.

Ik mag niet met mijn zakelijke bankpas betalen (huh???) dus moet even overschakelen maar dan staat er €11 op mijn account en kan de pret beginnen. Overigens wordt mijn inleg verdubbeld dus ik heb met die welkomstbonus €22 op mijn account staan. Ik sla de verificatie voor nu even over, dat kan later. Let's play some cards!

De spelregels zijn bij Casino Patience iets anders dan ik hierboven beschreef. De stack wordt per kaart omgedraaid en je kunt deze slechts één maal omdraaien. Heb je de hele stack gehad, dan is het dus bijna game over.

Elke afgelegde kaart levert geld op. Als je met de laagste inzet speelt, is dit €0,50 per kaart. Je moet dus 11 kaarten afleggen om quite te spelen, en dit geldt voor elke inzet. De maximale inzet is €275.

Bij €5,50 kun je maximaal €26 winnen (52 * €0,50), dit is dus €20,50 winst. Volgens Oranje Casino win je gemiddeld 91,36%. Oftewel, van elke euro die je inzet, zie je normaal gesproken 91 cent terug. Zet je €5,50 in, dan is je gemiddelde opbrengst per potje €5. Ik speel twee keer achter elkaar, en de eerste keer krijg ik €7,50 (€2 winst), de tweede keer is bagger en kan ik drie kaarten afleggen, en dus €1,50 terugverdienen. Dat is een gemiddelde van €4,50 per potje, nog niet het percentage dat Oranje zelf noemt.

Klopt het uitbetalingspercentage wel?

Ik besluit nog een paar potjes te spelen… Het derde potje levert me €3 op, dus het gemiddelde daalt. Ook potje 4 kom ik niet verder dan €4. Ik probeer verschillende tactieken, maar dat je de stack maar eenmaal mag draaien beperkt je ontzettend. Nummer 5 levert €3,50 op, nog steeds wordt mijn gemiddelde minder, en mijn balans bij het online casino ook. Ik ga nog even door, totdat mijn geld op is. Het wordt met €1,50 bij het zesde potje nog niet echt beter.

Het zevende potje eindigt met €7, dat zou anders het laatste partijtje geweest zijn, ik word in leven gehouden… Ook daarna staat de teller op het einde van het partijtje op €5. Ik mag nog een keer. €3 is de opbrengst. En het wordt weer minder, nog een keer €1,50.

Ik ben ‘af'… Ik heb nog €3,50 tegoed, te weinig voor nog een potje patience, ik vind het ook niet echt leuk om te spelen dus echt rouwig ben ik er niet om. Jammer van de €7,50 die ik ‘weggegooid' heb maar ik ga die €3,50 nog wel besteden aan andere spellen!

In tien potjes heb ik in het totaal €36 ‘verdiend'. Dat is €3,60 gemiddeld per spel en dus bij lange na niet de €5 die beloofd is. De wet van de grote aantallen zal hier ook wel gelden maar ik ga er geen geld meer insteken.

Is het de moeite waard om online Patience voor geld te spelen?

Ik kon op dit moment maar twee casino's vinden waar je online voor geld patience kunt spelen. Beiden hebben een MGA licentie, en komen uit dezelfde stal. Het spel is gemaakt door Leander en die hebben zich eigenlijk gespecialiseerd in online slotmachines. Ik vind het wel heel simpel en basic ogen, Klondike in Windows 10 ziet er gelikter uit. Ook hapert het spel (bij mij) wel eens, dat er gewoon niets gebeurt als ik klik. Dat komt de spelervaring ook niet ten goede.

Tweede kritiek punt is dat ik, met in het totaal 20 spelletjes of meer verdeeld over beide casino's, bij lange na de voorgehouden ‘winst' van 91% heb gehaald. Ook heb ik het spel niet één keer uit kunnen spelen. Er lijkt hierbij ook geen verschil te zitten in spelen met ‘echt' geld of met speelgeld.

Als laatste wijken de regels wat af van het oorspronkelijke spel. Je speelt met een stack waarbij de kaarten per stuk open gaan. Dat wel een bekend alternatief van de drie kaarten die standaard is. Maar je mag de stack maar één keer rond spelen. Het spel uitspelen wordt hiermee denk ik vrijwel onmogelijk. Wat natuurlijk wel enigszins logisch uit het oogpunt van de online casino's bekeken. Maar voor mij is het een domper.

En dus ga ik geen patience meer spelen in een online casino. Tenminste niet bij de twee genoemde casino's. Ik wil het zeker proberen als die door een andere aanbieder gemaakt is!